Od tysięcy lat psy towarzyszą człowiekowi: pilnują domów, pomagają w zaganianiu owiec i bydła, a przede wszystkim są wiernymi przyjaciółmi. Dziś ich rola nie kończy się na aportowaniu czy wspólnych spacerach. Dzięki dogoterapii, czyli terapii z udziałem psa, czworonogi wspierają dzieci, osoby z niepełnosprawnościami i seniorów w walce o lepsze zdrowie i samopoczucie. 15 czerwca, w Ogólnopolski Dzień Dogoterapii, warto bliżej przyjrzeć się tej niezwykłej metodzie.

Czym jest dogoterapia i jakie ma formy

Terapia z udziałem psów jest stosowana w Polsce od 1987 roku i może występować pod dwiema nazwami: kynoterapia oraz dogoterapia. Wykorzystuje się ją zarówno w pracy z dziećmi, jak i dorosłymi, a jej głównym celem jest poprawa zdrowia psychicznego, emocjonalnego, a często także fizycznego uczestników. Zajęcia odbywają się zawsze pod okiem wykwalifikowanego terapeuty i przewodnika psa, zgodnie z ustalonym programem.

Dogoterapia może przyjmować różne formy, w zależności od potrzeb pacjentów i założeń terapeutycznych. Najczęściej wyróżnia się:

• AAA (Animal Assisted Activities) – zajęcia rekreacyjne i edukacyjne z udziałem psa, poprawiające samopoczucie i rozwijające pozytywne relacje;
• AAT (Animal Assisted Therapy) – ściśle terapeutyczne działania, włączane w proces rehabilitacji fizycznej, psychicznej czy emocjonalnej;
• AAE (Animal Assisted Education) – wsparcie edukacyjne, na przykład w nauce czytania czy rozwijaniu koncentracji.

Organizacje, które propagują terapię ze zwierzętami

W Polsce coraz więcej fundacji i stowarzyszeń dostrzega wyjątkowe właściwości kontaktu człowieka ze zwierzętami. Poza psami w terapiach asystowanych zwierzętami (ang. Animal Assisted Interventions, AAI) wykorzystywane są także konie (hipoterapia), koty (felinoterapia), alpaki, a nawet delfiny. Organizacje wspierające osoby z niepełnosprawnościami, dzieci ze spektrum autyzmu, osoby w depresji czy seniorów często włączają tego typu zajęcia do swojej oferty.

Organizacje pozarządowe promują nie tylko dogoterapię, ale i inne metody terapii z udziałem zwierząt, widząc w nich nieocenione narzędzie wspomagające tradycyjne leczenie. Zwierzęta pomagają przełamywać bariery emocjonalne, redukować stres, poprawiać koordynację ruchową i motywować do działania.

Oto kilka przykładów fundacji, które włączyły kynoterapię do swojej oferty.

·       Fundacja Abi (fanimani.pl/fundacjaabi/) organizuje sesje terapeutyczne w placówkach oświatowych i opiekuńczych. Prowadzi też zajęcia edukacyjne dla dzieci o właściwym kontakcie z psami oraz projekty z zakresu profilaktyki wykluczenia społecznego z udziałem czworonogów.

·       Fundacja Światło Dla Życia (fanimani.pl/fundacja-swiatlo-dla-zycia/) skupia się na wsparciu osób mierzących się z zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami odżywiania. W ich programach dogoterapia odgrywa istotną rolę w rozwoju kompetencji społecznych i emocjonalnych.

·       Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym AMI (fanimani.pl/fundacja-pomocy-osobom-niepelnosprawnym-ami/) wykorzystuje dogoterapię jako element kompleksowej rehabilitacji. Psy asystują w ćwiczeniach ruchowych, pomagają w rozwijaniu mowy, uczą cierpliwości i motywują do podejmowania nowych aktywności.

Jak wygląda sesja dogoterapii

Spotkanie terapeutyczne z udziałem psa to dobrze zaplanowany proces. Zajęcia odbywają się w bezpiecznym i kontrolowanym środowisku, gdzie uczestnicy mogą spokojnie nawiązać kontakt z czworonogiem. Sesja zaczyna się zwykle od przywitania się z psem, poznania jego imienia, a następnie wykonywania prostych zadań: głaskania, podawania smakołyków, rzucania piłki czy wspólnego wykonywania ćwiczeń ruchowych.

Terapia z psem potrafi skutecznie przełamać lęk, pomóc w pracy nad koncentracją, równowagą czy motoryką małą. W przypadku dzieci z problemami emocjonalnymi, kontakt ze zwierzęciem buduje poczucie bezpieczeństwa i ułatwia wyrażanie emocji.

Skuteczność i wymagania wobec psów terapeutycznych

Badania i doświadczenia terapeutów potwierdzają, że dogoterapia przynosi wymierne efekty. Poprawia nastrój, redukuje poziom lęku, a w rehabilitacji ruchowej zwiększa efektywność ćwiczeń. Wymiernym sukcesem jest także lepsza komunikacja i wzrost motywacji uczestników.

Nie każdy pies może jednak zostać terapeutą. Kandydaci muszą wykazywać się wyjątkowym spokojem, łagodnością, cierpliwością i wysokim stopniem posłuszeństwa. Psy terapeutyczne przechodzą specjalistyczne szkolenia oraz testy predyspozycji, a ich praca odbywa się pod stałym nadzorem przewodnika i terapeuty.

Pies – najlepszy przyjaciel i terapeuta

Udomowienie wilka było jedną z najlepszych decyzji w historii człowieka. Dziś psy nie tylko są wiernymi towarzyszami, ale i profesjonalnymi terapeutami, którzy pomagają odzyskać radość życia, zdrowie i pewność siebie. W Ogólnopolski Dzień Dogoterapii warto docenić te anioły na czterech łapach oraz ludzi, którzy razem z nimi niosą pomoc tym, którzy jej najbardziej potrzebują.

Jak możesz pomóc

Jeśli chcesz wesprzeć organizacje, które każdego dnia stawiają na pierwszym planie osoby z niepełnosprawnościami, dzieci, seniorów czy zwierzaki, jest na to sposób. Więcej niż jeden!

·       Przekaż darowiznę – nawet niewielka kwota może pomóc organizacjom w realizacji ich misji.

·       Zostań wolontariuszką/wolontariuszem.

·       Udostępniaj informacje – edukacja i świadomość to klucz do zmiany społecznej.

·       Kupuj mądrze – wiele organizacji oferuje produkty, z których dochód wspiera ich działania.

Wejdź na zaadoptujngo.pl/organizacje i sprawdź, komu jeszcze dzisiaj możesz pomóc.

Foto. Fundacja Supersprawni  

_________

Fundacja FaniMani realizuje kampanię Zaadoptuj NGO w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021–2030 Narodowego Instytutu Wolności.