W 2014 roku wpływy z tytułu jednego procenta podatku sięgnęły 557,6 mln złotych. Nic dziwnego, że wielu z podatników zastanawia się, na co organizacje przeznaczają pozyskane w ten sposób fundusze. Odpowiedź z pozoru wydaje się oczywista – na działalność społeczną. Sprawdzamy, co przeważnie finansuje się z odliczeń.

W kampaniach informacyjnych prowadzonych tuż przed urzędową gorączką PIT-ów można dostrzec szereg celów, które organizacje chcą zrealizować dzięki wpływom z 1%. Na co więc przeznaczają zdobyte w ten sposób środki?

Duże organizacje też kosztują

Nie jest tajemnicą, że spory odsetek wszystkich wpływów z 1% trafia do dużych i znanych organizacji. Lista jednoprocentowych “pewniaków” od lat pozostaje w zasadzie niezmienna. Według danych GUS-u na kontach największych OPP ląduje ponad połowa środków (w 2014 roku było to 218,4 z 557,6 mln zł). Ten fakt nie dziwi, jeśli weźmiemy pod uwagę skalę działań promocyjnych.

Zasady rynku są jednak bezlitosne – rozgłos kosztuje, a to oznacza, że część budżetu organizacji musi być przeznaczona na wydatki na reklamę. Chcąc, nie chcąc, pewien odsetek dochodów z 1% trafia na konto agencji reklamowej. Nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie nałożyła na każdą organizację obowiązek informowania społeczeństwa o finansowaniu aktualnych działań promocyjnych z zeszłorocznych pieniędzy z 1%.

Cel szczegółowy czy cele statutowe?

W 2007 roku prawodawcy dopuścili nową formę działań trzeciego sektora – cel szczegółowy. Tworzone z myślą o nim tzw. subkonta pozwalają przeznaczyć fundusze na konkretne przedsięwzięcie – np. rehabilitację albo leczenie jednej osoby. Jeśli jednak nie znajdziemy nigdzie takiej informacji, najpewniej pozyskany przy rocznym rozliczeniu 1% pójdzie na cele statutowe organizacji, czyli formy działalności zapisane w statucie.

Co to może być? Np. aktywizacja zawodowa bezrobotnych, organizowanie kolonii dla dzieci z rodzin ubogich albo prowadzenie schroniska dla zwierzaków. Stąd tak ważny jest profil działalności fundacji lub stowarzyszenia, które chcemy wesprzeć, przekazując 1%. Wszystkie organizacje są zobowiązane do raportowania swoich działań, dlatego ich działalność zawsze jest jawna i łatwa do sprawdzenia.

Jak organizacje mogą podreperować budżet?

Zróżnicowane kwoty przekładają się na realne możliwości każdej organizacji. Od tego, ile jest do podziału, zależy bowiem skala działań. Największe pole do popisu mają organizacje najwięcej zbierające – kilkumilionowe wpływy nie mogą się równać z dochodem rzędu tysiąca złotych. Często bywa jednak tak, że dla mniejszej organizacji nawet kilkaset złotych stanowi solidny zastrzyk gotówki. Przelew z US pozwala pokryć najpilniejsze potrzeby związane z użytkowaniem lokalu, który zajmuje organizacja, bądź wyposażeniem wolontariuszy w sprzęt niezbędny do wykonywania swoich obowiązków.

Czy wiesz, że możesz zbierać więcej niż 1% i to przez cały rok? Sprawdź>>

Według statystyk dochody z tytułu 1% pozwalają pokryć ⅕ rocznych wydatków w organizacji. W wielkim skrócie będą tu: działania reklamowe, cele statutowe, cel szczegółowy podany do wiadomości opinii publicznej czy pokrycie codziennych potrzeb związanych z działalnością. Równie dobrze może to być więc ulotka reklamowa, jak i sfinansowanie materiałów szkoleniowych czy wyżywienia na wycieczce dla dzieci. Wpływy te wciąż pozostają dla organizacji ważne i potrzebne.